της Δήμητρας Αγγελίδη Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου. Λιμάνι Ντάπιας ώρα 10.30 το πρωί. Φτάνω μετά από ένα δίωρο ταξίδι μέσα στο δελφίνι, στο λιμάνι του όμορφου αυτού νησιού και από την πρώτη κιόλας στιγμή αντιλαμβάνομαι κάτι εορταστικό και πανηγυρικό στην ατμόσφαιρα. Παντού γύρω μου τοιχοκολλημένες αφίσες με το σύνθημα: ΑΡΜΑΤΑ, Η ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΩΝ ΣΠΕΤΣΩΝ (8 ΙΟΥΛΙΟΥ 1822). Ομολογώ ότι παρά τη σπουδαιότητα του γεγονότος και τη μεγάλη φήμη της συγκεκριμένης αναπαράστασης εμένα μου ήταν άγνωστη και θα εξακολουθούσε να μου είναι άγνωστη αν δεν είχα επισκεφθεί τον ηλεκτρονικό τουριστικό οδηγό του νησιού λίγες μέρες πριν την άφιξή μου. Μάλιστα εκεί έμαθα και την εξής πληροφορία που μου έκανε εντύπωση. Οι Σπέτσες είναι μία από οκτώ Ευρωπαϊκές πόλεις που μετέχουν στο Ευρωπαϊκό δίκτυο Ιστορικών Αναπαραστάσεων. Σε κάθε μία από τις πόλεις που μετέχουν (Βρυξέλλες στο Βέλγιο, Δουβλίνο και Κορκ στην Ιρλανδία, Μπαιλέν στην Ισπανία, Σλάφκωκ στην Τσεχία, Τιούκσμπερυ στη Μεγάλη Βρετανία και Ύδρα και Σπέτσες στην Ελλάδα) γίνεται αναπαράσταση ενός ιστορικού γεγονότος.
Ποιο όμως είναι το ιστορικό γεγονός και τι τελικά είναι η Αρμάτα; Στις 8 Σεπτεμβρίου 1822 ο τουρκικός στόλος προερχόμενος από τη Μονεμβασιά, κίνησε προς ανεφοδιασμό του Παλαμηδίου στο Ναύπλιο, το οποίο πολιορκούσαν από στεριάς δυνάμεις του Αλέξανδρου Υψηλάντου και από θαλάσσης δυνάμεις της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας. Φθάνοντας στο χώρο ανάμεσα στο Τρίκερι και τη Σπετσοπούλα, οι τουρκικές δυνάμεις βρέθηκαν αντιμέτωπες με το στόλο των τριών ηρωικών νησιών της Ελλάδος, των Σπετσών, της Ύδρας και των Ψαρών. Ο ναύαρχος του ελληνικού στόλου, Ανδρέας Μιαούλης έδωσε διαταγή να κινηθεί ο ελληνικός στόλος προς το εσωτερικό του Αργολικού Κόλπου, για να εγκλωβίσει εκεί τους πολυαριθμότερους και καλύτερα εξοπλισμένους Τούρκους.
Προκειμένου όμως να αφήσουν τις Σπέτσες ανυπεράσπιστες στο έλεος των Τούρκων, οι Σπετσιώτες πλοίαρχοι Ι. Τσούρπας, Δ. Λάμπορυ (ή Λεωνίδας) και Ι. Κούτσης καθώς και ο Υδραίος Α. Κριεζής αγνόησαν το σήμα του Μιαούλη και επιτέθηκαν εναντίον των Τούρκων. Η σφοδρότητα της ναυμαχίας έκανε το έδαφος να σείεται στην Ύδρα από όπου όσοι παρακολουθούσαν τα γεγονότα έβλεπαν τόσο καπνό που νόμιζαν ότι οι Σπέτσες καίγονται.
Μέσα σε αυτή την αναταραχή και αντάρα, ο Σπετσιώτης πυρπολητής Κοσμάς Μπαρμπάτσης (1792-1887),αψηφώντας τα κανόνια ,τη φωτιά και τον καπνό, όρμησε με το πυρπολικό του στο κέντρο του τουρκικού σχηματισμού, κατορθώνοντας να φτάσει στη ναυαρχίδα των εχθρών, στην οποία βάζει φωτιά. Η τουρκική ναυαρχίδα καίγεται και βουλιάζει-σύμφωνα με την παράδοση μπροστά στο λιμάνι. Η ενέργεια του Μπαρμπάτση ήταν καθοριστική για την έκβαση της ναυμαχίας, και ο τουρκικός στόλος υποχώρησε άπρακτος με αποτέλεσμα το Ναύπλιο να πέσει δυόμιση μήνες αργότερα. Την αναπαράσταση λοιπόν αυτού ακριβώς του ιστορικού γεγονότος αναβιώνουν οι κάτοικοι των Σπετσών κάθε χρόνο, όπως έμαθα, το δεύτερο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου,το οποίο είναι αφιερωμένο σε εορταστικές εκδηλώσεις που συνδυάζουν τον εορτασμό της Παναγίας της Αρμάτας (κοντά στο φάρο) και της επετείου της ναυμαχίας.
Μετά από όλες αυτές τις πληροφορίες για τις λαμπρές εκδηλώσεις η αγωνία και η περιέργεια μου με οδηγεί νωρίς το απόγευμα στο δρόμο για το λιμάνι των Σπετσών από την περιοχή της Αγίας Μαρίνας στην οποία διέμενα. Όλοι άλλωστε με είχαν διαβεβαιώσει για το πλήθος του κόσμου που συρρέει το συγκεκριμένο βράδυ στο νησί και κατακλύζει τα μικρά και γραφικά σοκάκια.
Προς ευχάριστη έκπληξη διαπιστώνω πως στο κέντρο του νησιού έχει στηθεί σκηνή που θα φιλοξενήσει χορευτές του νησιού και άλλους που έχουν έρθει μόνο για τη συγκεκριμένη εκδήλωση. Μετά από μια μικρή καθυστέρηση οι μουσικοί ξεκινούν και παραδοσιακές μελωδίες απλώνονται σε όλη την έκταση του νησιού. Οι χορευτές μπαίνουν στο ρυθμό και η γιορτή αρχίζει, ενώ είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστική η ενεργός συμμετοχή του κόσμου που παρακολουθεί με προσοχή τις κινήσεις και τα δρώμενα που λαμβάνουν χώρα μπροστά στα μάτια τους. Νησιώτικα τραγούδια κατά κύριο λόγο τραγούδια ακούγονται ,ενώ οι κοπέλες της μίας εκ των δύο ομάδων φορούν την ενδυμασία της Μπουμπουλίνας κάτι που προκαλεί μεγάλη συγκίνηση όπως είναι φυσικό και ενδιαφέρον.
Οι παραδοσιακοί χοροί φτάνουν στο τέλος τους και σειρά έχει το κύριο γεγονός της βραδιάς. Τα φώτα και οι προβολείς σβήνουν και όλοι είναι στραμμένοι στη θάλασσα από τη μεριά που βρίσκεται η ναυαρχίδα (πρέπει να σημειωθεί ότι τη ναυαρχίδα έχουν κατασκευάσει αρκετό καιρό πριν άνθρωποι του νησιού εθελοντικά με μεγάλη επιμέλεια ειδικά για την αναπαράσταση). Από τα ηχεία ακούγεται μουσική χαμηλόφωνα και ένας αφηγητής αρχίζει την εξιστόρηση των γεγονότων με υποβλητικό τρόπο. Η αναμονή μεγάλη αλλά η συγκίνηση από την αφήγηση ακόμη μεγαλύτερη. Από μακριά ξεπροβάλλουν πλοία φορτωμένα ανθρώπους με δαυλούς και φωτιές ενώ μετά από λίγο μια σχεδία με κωπηλάτες φτάνει δίπλα ακριβώς στην ναυαρχίδα. Ο ένας από τους δύο βάζει φωτιά μέσα στο πλοίο και η σχεδία απομακρύνεται αμέσως. Μία δυνατή έκρηξη ακούγεται και φωτιές τυλίγουν τη ναυαρχίδα, ενώ πυροτεχνήματα βγαίνουν μέσα από αυτήν και προκαλούν τον ενθουσιασμό. Οι στιγμές είναι ανεπανάληπτες και κραυγές έκπληξης ακούγονται από τον κόσμο που παρακολουθεί εκστασιασμένος. Δεν περνούν λίγα λεπτά και από την άλλη πλευρά του λιμανιού ξεκινά ένα υπερθέαμα από πυροτεχνήματα συντονισμένα με δυνατή μουσική που ξεχύνεται από τα ηχεία. Χαρταετοί του Μίκη Θεοδωράκη, Κλασσική μουσική και Thetimeofmylife από τους BlackEyedpeas είναι μερικές από τις μελωδίες που συνοδεύουν τα πυροτεχνήματα σε αυτή την φαντασμαγορική τους εκτέλεση. Μια αριστουργηματική προσπάθεια από ανθρώπους με φαντασία και δημιουργικότητα που χαρίζει στιγμές χαράς σε χιλιάδες έλληνες και τουρίστες που έχουν επισκεφθεί το νησί και υπόσχονται πως θα ξαναέρθουν την επόμενη χρονιά ακριβώς για να ζήσουν και πάλι αυτό το φοβερό γεγονός.
Το πιο σημαντικό όμως είναι η κατανόηση του ηρωισμού, της αυτοθυσίας και της δικαίωσης για την τελική νίκη που προσφέρει ένα αίσθημα υπερηφάνειας σε εμάς αλλά και ένα αίσθημα υποχρέωσης και καθήκοντος για συνέχιση του ''αγώνα'' σήμερα. Το Έθνος μας έχει ανάγκη ανθρώπους με αξίες, ιδανικά και θέληση για προσπάθεια σε όλους τους τομείς. Το παράδειγμα των Σπετσιωτών μας διδάσκει πολλά, όπως και άλλα ιστορικά γεγονότα, που θα έπρεπε να βλέπουμε με μια ματιά κριτική ώστε να αποφεύγουμε λάθη και να κάνουμε ένα βήμα μπροστά. Ας προβληματιστούμε...
athens.cafebabel.com
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου