Μόσχου Λαγκουβάρδου
Δυο πολιτισμοί συγκρούονται από την αρχή του κόσμου, ο πολιτισμός της διάρκειας και ο πολιτισμός της παροδικότητας. Αν μπορούσες να διαλέξεις να ζεις σε κάποιον απ΄ τους δυο αυτούς πολιτισμούς ποιόν θα διάλεγες; Θα διάλεγες τον πολιτισμό στον οποίο τα αγαθά διαρκούν ή αυτόν στον οποίο τα αγαθά δεν διαρκούν; Η διάρκεια των αγαθών ή η παροδικότητα είναι σημαντικό κριτήριο, για να γνωρίσουμε τους πολιτισμούς.
Αν τη διάρκεια και την παροδικότητα, που είναι κριτήρια χρονικά, δηλαδή ποσοτικά, τα αντικαταστήσουμε με κριτήρια ποιοτικά, οπωσδήποτε θα διάλεγες, τον πολιτισμό που είναι ανώτερης ποιότητας από τον πολιτισμό που είναι κατώτερης ποιότητα; Αν π.χ. αγόραζες πορτοκάλια και μπορούσες να διαλέξεις τα καλύτερα, δε θα διάλεγες τα καλύτερα; Οπωσδήποτε θα διάλεγες τα καλύτερα. Δε θα διάλεγες τα χειρότερα ποιοτικά. Στη σύγκρουση των πολιτισμών, νικάει εκ των πραγμάτων ο ανώτερος πνευματικά πολιτισμός. Δεν χρειάζεται απόδειξη. Από την προσωπική εμπειρία το ξέρουμε. Γι΄ αυτό θα το πω με έναν μόνον αφορισμό του μακαρίτη ζωγράφου, φίλου Στέργιου Χατζούλη, "Ο πλούσιος θα πάει στον Άγιο. Δεν θα πάει ο Άγιος στον πλούσιο."
