Τα βαθιά νερά της αγραμματοσύνης

Στη μεγάλη φωτογραφία
ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ και στη μικρή
το εξώφυλλο του βιβλίου του
Μιχάλη Ιγνατίου και του Αθανάσιου Έλλις.

«Επιχείρησα να κάνω τον έξυπνο με τον Όμηρο. Ερωτηθείς για τα Ίμια, απάντησα ότι δεν θέλω να εμπλακώ με την 'wine dark sea' ('οίνοπα πόντον')... Και νόμιζα ότι θα φανώ έξυπνος, διότι σκέφτηκα ό,τι, αν αναφερόμουν στο Αιγαίο ως η 'wine dark sea', όλοι θα καταλάβαιναν ότι εννοώ πως είναι ελληνική. Οι περισσότεροι από τους δημοσιογράφους δεν το έπιασαν και οι ελληνικές εφημερίδες έγραψαν: 'Ο Χόλμπρουκ μιλά για τη μαύρη και ζοφερή θάλασσα'. Ήμουν τόσο περήφανος που επέδειξα τις λογοτεχνικές μου γνώσεις. [...] Η προσπάθειά μου να δείξω την υποστήριξή μου στους Έλληνες με την αναφορά μου στον Όμηρο και οι ίδιοι οι Έλληνες να μην το καταλαβαίνουν! Δεν διδάσκονται την Ιλιάδα στην Ελλάδα;»
Απόσπασμα από συνέντευξη του Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ στον Αθανάσιο Έλλις και τον Μιχάλη Ιγνατίου, που παρατίθεται στο βιβλίο «Ίμια: τα Απόρρητα Τηλεγραφήματα των Αμερικανών», εκδόσεις Λιβάνη, σελ. 191

Ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ (απεβίωσε τον Δεκέμβριο του 2010) , κατά τη διάρκεια της κρίσης των Ιμίων ήταν βοηθός υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιος για τις ευρωπαϊκές και ευρασιατικές υποθέσεις. Το παρατσούκλι του ήταν ο «Μπουλντόζας των Βαλκανίων», διότι διαδραμάτισε σκοτεινό και εν πολλοίς διαλυτικό ρόλο για την πολύπαθη περιοχή μας. Ωστόσο, στην κρίση των Ιμίων -τουλάχιστον όπως αναφέρουν οι δύο συγγραφείς του προαναφερθέντος βιβλίου- προσπάθησε να «κλείσει το μάτι» προς την πλευρά των Ελλήνων. Ένα από τα λεκτικά τρικ που επινόησε για να μας στείλει τούτο το μήνυμα της εύνοιας ήταν να τσιτάρει μια φράση του Ομήρου «οίνωψ πόντος», θέλοντας να προσδώσει ελληνικότητα στη διατύπωσή του για το Αιγαίο Πέλαγος. Πρέπει να σημειωθεί πως οι φιλόλογοι ακόμα ερίζουν για το ποια θάλασσα εννοεί ο Όμηρος με τον «οίνοπα πόντο» του και ορισμένοι αποφαίνονται ότι πρόκειται για τον Εύξεινο Πόντο. Ωστόσο, αυτό δεν μειώνει στο ελάχιστο την αποκάλυψη του Χόλμπρουκ: ο ελληνικός τύπος δεν πήρε μυρωδιά τον υπαινιγμό του. Αντί να τον αξιοποιήσει όπως έπρεπε, αυτογελοιοποιήθηκε μεταφράζοντας την φράση του Αμερικανού σε «μαύρη και ζοφερή θάλασσα»...

«Φασίστες»

Η προχειρότητα, η έλλειψη ελληνικής Παιδείας και ειλικρινούς ενδιαφέροντος για το βάθος και την έκταση που πρέπει να δοθεί σε κάθε είδηση, είναι καθημερινά φαινόμενα στον Τύπο – ειδικά της πατρίδας μας. Άνθρωποι που κομπάζουν, κουνούν επιδεικτικά και απειλητικά το δάκτυλο στην κοινωνία και μισοξέρουν αυτά που μισολένε είναι εκείνοι που κρατούν ακόμα τα κλειδιά της «ενημέρωσης». Είτε πρόκειται για την «κατεστημένη» είτε για τη «λαϊκή», ο υπότιτλός της είναι ταυτόσημος: συναλλαγή και παχυλή άγνοια. Και αυτοί που φωνασκούν και εκείνοι που καμώνονται τους λόγιους δεν κουράζουν τον πολυμήχανο (περί τα... οικονομικά) νου τους με την άντληση αληθειών και υγιούς τρόπου ζωής από την ελληνική γραμματεία. Συνήθως, επειδή δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν σε τούτο το αχανές και δύσκολο τερέν, το αποδομούν λεκτικά. Αποπειρώνται να κατεβάσουν το επίπεδο του δημόσιου λόγου πιο κάτω από τα μέτρα τους για να νιώσουν ασφαλείς και απροσπέλαστοι από την σκληρή κριτική όσων είναι σε θέση να την ασκήσουν. «Αρχαιόπληκτοι», «αντιδραστικοί», «φευγάτοι», ακόμα και «φασίστες» είναι για τους αδαείς διαχειριστές των ραδιοτηλεοπτικών και έντυπων πλυντηρίων εγκεφάλων όσοι καταγίνονται με τα ελληνικά γράμματα. Οι... μέντορες λένε ότι μια σκέψη μπορεί να χαρακτηριστεί «πρωτότυπη» και «αυθεντική» αν είναι αφενός Δυτική και αφετέρου ξεμυτίζει μέσα από τα σάβανα της μαρξικής και νεωτερικής σαρκοφάγου. Τίποτε άλλο δεν μπορεί να γίνει ανεκτό στα κραταιά ΜΜΕ της χρεοκοπημένης Ελλάδας.

Διαφυγόντα κέρδη

Αδικεί τους πολίτες και την πατρίδα η οικτρή κατάσταση του μιντιακού τοπίου. Αυτό που επιβάλλουν οι καιροί δεν είναι η διαμόρφωση ισορροπιών προς τα κάτω, η εξίσωση μέσω της κατεδάφισης των αξιών και των αξίων, αλλά η ανέλιξη του συνόλου της κοινωνίας – και σε πνευματικό και συνεπακόλουθα σε υλικό επίπεδο. Η αγραμματοσύνη των δημοσιογράφων δεν έχει εγγράψει μόνο ζημίες στον εθνικό λογαριασμό αλλά και πάμπολλα διαφυγόντα κέρδη. Μπορείτε να το καταλάβετε καλύτερα αυτό αν αναλογιστείτε πώς θα ήταν μια συνέντευξη σημαίνοντος πολιτικού προσώπου σε έναν δημοσιογράφο που διαθέτει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: κατάρτιση στο αντικείμενό του, ανεξαρτησία σκέψης, βαθιά καλλιέργεια και θάρρος. Αν πραγματοποιούνταν αρκετά συχνά τέτοιοι δημόσιοι διάλογοι, τότε τα σχέδια των σημερινών Επικυρίαρχων της χώρας θα είχαν ναυαγήσει στον οίνοπα πόντο της συνείδησης του κοινού.

Από την εφημερίδα «Δημοκρατία»

adiavroxoi.blogspot.gr