Πώς να γίνετε έξυπνοι*

«Η Τεράστια Κοινωνική Σημασία των Βλακών εν τω Συγχρόνω Βίω», του Ευάγγελου Λεμπέση. Διαβάστε το και κατανοήστε πώς να εντοπίζετε τους μικρόνοες...

Μπαίνουμε κατευθείαν στο «ψητό», αντιγράφοντας χωρία από το μνημειώδες άρθρο:
«Πονηρία είναι η ενεργητική όψις της καχυποψίας και το δεύτερον στάδιον αυτής, ήτοι η δράσις αυτής, δράσις όμως ζωϊκώς αμυντικής φύσεως, διότι προϋποθέτει την πνευματικήν κατωτερότητα και την πνευματικήν αμηχανίαν του βλακός, ως ζώου ενστικτώδους και πνευματικώς πανικοβλήτου. Η απλή καχυποψία είναι άμυνα παθητικής φύσεως, καθ' ο μη ενεργούσα επί άλλων ατόμων. Η πονηρία είναι άμυνα ενεργητικής φύσεως, διότι αποτελεί εγκεφαλικήν ενέργειαν, σχηματισμόν συλλογισμών και συμπερασμάτων, αγόντων εις πράξεις ("τον εγέλασε" κ.λπ.) και συνεπώς ενεργεί επί άλλων ατόμων. Ασχετον το ζήτημα της βλακώδους ποιότητος των συλλογισμών και συμπερασμάτων. Η χρησιμοποίησις ήδη των βλακωδών τούτων συλλογισμών και συμπερασμάτων, με μιαν λέξιν της πονηρίας, χρησιμοποίησις όμως γενικώτερον ψυχολογικώς επιδρώσα επί του άλλου ατόμου, ήτοι χρησιμοποίησις αυτής εν συνδυασμώ με στοιχεία κατωτάτης πνευματικής υποστάθμης (κολακεία, ψεύδος, ραδιουργία, συκοφαντία, σωματεμπορία, συμπαθής μορφή του βλακός ακόμη, επίκλησις της πολυτεκνίας του, προσφορά ανηθίκων και ευκόλων υπηρεσιών εις το κολακευόμενον πρόσωπον, χαφιεδισμός, ξεσκονίσματα, το "ποιείν τον καραγκιόζην" ή τον gigolot, χειροφιλήματα προς τον "Εθνικόν Κυβερνήτην", εκφωνήσεις λόγων, συρραφή κολακευτικών στίχων, μεταφορά λαχανικών κ.λπ.)».

Απάτη

«Αν ο βλαξ καταφεύγει εις την επιτηδειότητα λόγω των πενιχρών πνευματικών του μέσων εκ της αυτής ελλείψεως ανωτέρων πνευματικών μέσων ωθείται και προς την απάτην. Απάτη είναι ως γνωστόν η αποσιώπησις της αληθείας ή η παράστασις ψευδών πραγμάτων ως αληθών. Εξ αυτού τούτου του ορισμού αυτής συνάγεται ότι η απάτη δεν ανάγεται εις την ευφυΐαν του απατεώνος, διότι πας άνθρωπος δύναται να παραστήση ψευδώς πράγματα ως αληθή και αυτός ούτος ο βλαξ, αλλ' εις την ευπιστίαν του θύματος. Οτι λοιπόν καταφεύγει εις αυτήν, ως διανοητικώς ευκολώτερον μέσον ο βλαξ, επειδή, στερούμενος ευφυΐας, είναι ανίκανος να μεταχειρισθή έντιμα μέσα, είναι αυτονόητον, διότι έντιμα μέσα ως δυσκολώτερα, χρησιμοποιεί μόνον ο κεκτημένος πραγματικήν ατομικήν αξίαν. [...] Ειθισμένος ο βλαξ να ''σκέπτεται'' ουχί διά του νοητικού μηχανισμού, αλλά διά χονδροειδών έξωθεν εντυπώσεων, δεν ερευνά τας αιτιοκρατικάς σχέσεις, αλλά περιορίζεται εις το γεγονός μίας επιτυχούσης απάτης».

*Μπορείτε να γλιτώσετε το διάβασμα του ιστορικού άρθρου του Λεμπέση (δημοσιεύτηκε στην «Εφημερίδα Ελλήνων Νομικών», το 1941), αν αντιγράψετε το στιλ του ευφυέστατου και λαοπρόβλητου βουλευτή της φωτογραφίας.

Παναγιώτης Λιάκος

dimokratianews.gr