Τετάρτη 4 Μαΐου 2011

Ο δύσκολοι αιώνες του Μικρού Παγετού

"..Το φθινόπωρο του 1314 άρχισαν οι δυνατές βροχές που ήταν η αφετηρία πολλών κρύων και υγρών χειμώνων. Από το 1315 έως το 1317 ένας καταστροφικός λιμός γνωστός σας «η Μεγάλη Πείνα» κτύπησε την ΒΔ Ευρώπη και σκότωσε πάνω από 10% του πληθυσμού.

Οι περισσότεροι μονάρχες επέβαλαν μέτρα απαγόρευσης εξαγωγών τροφίμων, καταδίκασαν τους μαυραγορίτες κερδοσκόπους, επέβαλαν αγορανομία στα σιτηρά, και απαγόρευσαν την αλιεία μεγάλης κλίμακας. Τα μέτρα αυτά δεν μπορούσαν να εφαρμοσθούν και συνέβαλαν σε φαύλο κύκλο κατάρρευσης. Η Αγγλία δεν μπορούσε να εισάγει δημητριακά, και οι πειρατές έκλεβαν ότι εισαγωγές έκανε και τις πουλούσαν στην μαύρη αγορά. Το 1337, στην αρχή του Μαύρου Θανάτου ξεκίνησε ο Πόλεμος των 100 ετών. Η κατάσταση χειροτέρευσε όταν οι βασιλείς και των δύο χωρών αύξησαν τα πρόστιμα και τα ενοίκια από τους «ενοικιαστές» φοβούμενοι μείωση του δικού τους τρόπου ζωής. Η Ευρωπαϊκή οικονομία εισήλθε σε φαύλο κύκλο πείνας, αρρώστιας, πεσμένης παραγωγικότητας, ακρίβειας των σιτηρών, μείωσης του βιοτικού επιπέδου…"

Μέχρι που εμφανίστηκε η εκπρόσωπος της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας σε Υπουργείο …«Κλιματικής Αλλαγής» η μόνη μου ενασχόληση με το Κλίμα ήταν από το γενικό μου ενδιαφέρον για την Ιστορία. Ήξερα, π.χ. ότι ο 14ος αιώνας μ.Χ. ήταν μια δύσκολη περίοδος είτε λόγω της εικόνας που είχαμε για τις τελευταίες μέρες του Βυζαντίου, είτε για τις καταστροφές και τους πολέμους στην Δύση, λόγω …κλιματικής αλλαγής, καταστροφής της αγροτικής παραγωγής, πανώλης και ...φορομπηχτικού κεντρικού σχεδιασμού. Βέβαια, όταν τα πρωτοείδα αυτά, οι μεν Παλαιολόγοι ήταν αγγαρεία, και από την επιδημία πανώλης το κομμάτι που μου άρεσε ήταν το …Δεκαήμερον του Βοκκάκιου. Βέβαια, η πανώλη καθάρισε κάπου μεταξύ 30% και 60% της Ευρώπης.

Φαίνεται ότι πολλά από αυτά μπορεί να είχαν σχέση με το τέλος της Θερμής Μεσαιωνικής Περιόδου και ότι ο 14ος αιώνας ήταν η αρχή του μίνι παγετώνα που κράτησε μέχρι τον 19ο αιώνα (και που είχε θερμά διαλείμματα, όπως εξ άλλου έγραψε και η Εστία το …1900).

Όπως έχω ξαναπεί, η έκφραση «Ανθρωπογενές Φαινόμενο του Θερμοκηπίου» δεν είναι πια της μόδας. Αντικαταστάθηκε από την Κλιματική Αλλαγή. Και επειδή και αυτή κάπου δεν ξέρουμε πού το πάει, τώρα παίζουν τα «Ακραία Καιρικά Φαινόμενα», σίγουρα οι ανεμοστρόβιλοι, μέχρι και οι σεισμοί παίζουν, που φυσικά είναι ανοησία, αλλά ειπώθηκε. Όσο υπάρχουν καταγεγραμμένα χρονογραφήματα, υπάρχουν και ακραία καιρικά φαινόμενα, και παρέθεσα μερικά τις προάλλες.

 

Μερικά έχουν γίνει …Τέχνη. Ο Pieter Bruegel είναι κλασσικός από τα μέσα του 16ου αιώνα. Η Εθνική Πινακοθήκη στην Washington έχει μία χαριτωμένη σειρά του Hendrick Avercamp με τίτλο «Ο Μικρός Αιώνας του Παγετού» με παγωμένα τα πάντα στην Ολλανδία, από τις αρχές του 17ου αιώνα.

Ένας άλλος πίνακας του 1677 δείχνει τον Τάμεση παγωμένο, πέτρα. Το 1658, ο Σουηδικός στρατός περπάτησε στην παγωμένη Βαλτική και εισέβαλε στην Δανία. Εικόνες και αντίστοιχες λεπτομέρειες για τον «Μικρό Αιώνα του Παγετού, περιληπτικά, εδώ. Το ενδιαφέρον είναι ότι φαίνεται να ξεκίνησε μετά από θερμή περίοδο τριών αιώνων, το 1250, με τους πάγους να προχωράνε και την πείνα να εδραιώνεται με κορύφωση του κρύου το 1650. Και 100 χρόνια αργότερα άρχισε να ανακάμπτει, και χωρίς να ξέρω με βεβαιότητα, τα τελευταία 100-200 χρόνια είμαστε υπέρ-τυχεροί που έχουμε λίγη ζέστη (αν και το 1963 ξαναπάγωσε ο Τάμεσης).

Απολαύστε λοιπόν την όμορφη και εύκρατη ενδιάμεσο παγετώδη την οποία διανύουμε. Απολαύστε την ανάκαμψη από τον Μίνι Παγετώνα του 1300-1800. Οι διεστραμμένοι Νεοταξικοί σας λένε ότι «φταίτε». Πάντα φταίγατε… Παλιά σας πουλούσαν συγχωροχάρτια, σας υποχρέωναν να κάνετε μετάνοιες, ή …αυτομαστίγωση, ή, απλά, σας έκαιγαν σαν …μάγισσες. Η αυτομαστίγωση έδιωχνε την βουβωνική πανώλη, και η καύση έσωζε την ψυχή. Ο φόρος του άνθρακα σώζει τον πλανήτη. Αυτός είναι ο άρρωστος και καταπιεστικός Κεντρικοευρωπαϊκός τρόπος.

Η πρώτη παράγραφος δεν είναι από λογοτεχνία, ή από βαριά Ιστορία… Μετάφραση από μια σελίδα της Wikipedia είναι, με τίτλο Crisis of the Late Middle Ages. Σας θυμίζει τίποτα;

Θυμάστε γιατί την κοπάνησαν οι Ευρωπαίοι από την Ευρώπη και πήγαν στην Αμερική;

http://archaeopteryxgr.blogspot.com/2011/05/blog-post_04.html

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου