"Ζωή μέχρι το βράδυ"

Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Άρχισα να γράφω αυτές τις γραμμές για τη «ζωή μέχρι το βράδυ», τη ζωή χωρίς μεγάλο πρόγραμμα, μετά το διάβασμα μιας βιογραφίας για τον Λέοντα Τολστόη. Ο Τολστόη, όπως φαίνεται δεν έμαθε ποτέ πώς να ζει μέχρι το βράδυ, πώς να ζει χωρίς μεγάλη προοπτική,όπως δεν μάθαμε πολλοί από μας, αν και υπήρξε μεγάλος και δοξασμένος συγγραφέας. Γιατί αν ξέρει κανείς πώς να ζει τη ζωή μέχρι το βράδυ δεν νιώθει το φόβο του θανάτου, που βασάνιζε τον Τολστόη σε όλη του τη ζωή.

Τί συμβαίνει; Αναρωτιέται κανείς. Μεγάλοι άντρες, συγγραφείς, ποιητές, φιλόσοφοι, φοβούνται, ενώ απλοί άνθρωποι, με την πίστη στο Χριστό έχουν ελευθερωθεί από το φόβο του θανάτου! Οι ίδιοι βρίσκουν συνήθως δύσκολο το Ευαγγέλιο και τις Εντολές, ενώ για τους απλούς είναι φυσικό να ζουν με αυτό! Ο Ιησούς απέστειλε τους μαθητές χωρίς προετοιμασία, χωρίς έγνοια για το μέλλον και δεν τους έλειψε τίποτα.

Δεν είναι δύσκολες οι Εντολές σ΄ αυτούς που θέλουν να τις εφαρμόσουν, γιατί όλα είναι δυνατά όταν ζητάμε απ΄ το Θεό το ψωμί της σημερινής ημέρας, ως να είναι όλη η ζωή μια μέρα, σαν να είναι η ζωή μέχρι το βράδυ.

Είναι η ζωή μέχρι το βράδυ όπως η τροφή: Λίγη τροφή σε κρατάει λίγες ώρες. Το ίδιο μπορούμε να κάνουμε υπομονή για λίγο καιρό. Όλα είναι δυνατά αν δεν έχεις μεγάλο πρόγραμμα. Ακόμα και η ανεφάρμοση δημοκρατία, μπορεί να ισχύσει για μια μέρα, αν θέλουν οι πολιτικοί. Αλλά δεν ισχύει ούτε για μια μέρα όπως δείχνει η εμπειρία.

Για τη ζωή μέχρι το βράδυ έριχνε ο Θεός το μάννα στους Εβραίους, στην έρημο. Δεν μπορούσαν να το αποθηκεύσουν για την αυριανή μέρα. Ο Κύριος δίδαξε να μην μεριμνάμε, να έχουμε εμπιστοσύνη στον ουράνιο Πατέρα μας.

Η ζωή μέχρι το βράδυ θεραπεύει την ιδιοτέλεια. Η ιδιοτέλεια είναι αρρώστια της ψυχής, όπως αρρώστια της ψυχής είναι και ο φόβος του θανάτου. Γι΄ αυτό πηγαίνουμε στην εκκλησία, για να θεραπευτούμε με τα άγια μυστήρια.

Μήπως πραγματικά η ζωή μας δόθηκε να τη ζήσουμε σαν να είναι μια μέρα; Μήπως είναι ψευδαίσθηση ότι δεν είναι όλες μέρες μια μέρα; Όταν είναι για μια μέρα, όλα τα μπορούμε. Τα πάντα είναι δυνατά, αν ζούμε χωρίς άλλη προοπτική. Και να υπομένουμε μπορούμε και να αγαπούμε, και να συγχωρούμε.

Μόνο στον παρόντα χρόνο τα γεγονότα και τα πράγματα είναι βέβαια. Οι κατηγορούμενοι νιώθουν ανακούφιση όταν το δικαστήριο αναβάλλει τη δίκη. Η ανακούφιση έρχεται από τη ζωή μέχρι το βράδυ. Κανείς δεν ξέρει το μέλλον, μπορεί κάτι να συμβεί ή να μη συμβεί.

Ζούμε, κατά τον Αριστοτέλη, σε δύο κόσμους, στον κοινό κόσμο, που ζούμε με τους άλλους και στον δικό μας κόσμο, που είναι ο κόσμος που ζούμε χωριστά από τους άλλους, όπως όταν ονειρεύομαστε. Κι ο φόβος του θανάτου είναι μέρος του δικού μας κόσμου. Κανείς δεν μπορεί να μοιραστεί μαζί μας το φόβο μας εκτός από τον Κύριό μας και Θεό μας. Αυτό σημαίνουν τα λόγια της Γραφής, ότι ο Θεός εξετάζει νεφρούς και καρδίας. Από την εμπειρία των Αγίων γνωρίζουμε ότι ο Ιησούς συμβαδίζει στην αποθάρρυνση και εγκαθιστά βέβαιες ελπίδες. Στον Κύριό μας καταφεύγουμε με την προσευχή και την μετάνοια. Το βράδυ να μην κοιμηθούμε μαζί με την κακία της ημέρας.

Η «ζωή μέχρι το βράδυ» είναι η μόνη αληθινή ζωή για δύο λόγους: πρώτον γιατί είναι η ζωή που μας αποκάλυψε το αψευδές στόμα του Κυρίου και δεύτερον γιατί γι΄ αυτόν που ζει μέχρι το βράδυ όλες οι αρετές είναι δυνατές και το φορτίο των εντολών ελαφρύ. Στη «ζωή μέχρι το βράδυ» δε φοβούμαστε το θάνατο.

Σ΄ αυτή την αποκάλυψη έφτασε ο ΛέωνΤολστόη, στο τέλος της ζωής του. Αυτή είναι πράγματι η αποκάλυψη του θανάτου, γράφει ο βιογράφος του φιλόσοφος Λεφ Σεστώβ: «Εκεί κάτω στη γη, όλα αυτά ήταν σημαντικά. Εδώ χρειάζεται κάτι άλλο: φεύγωμεν δη φίλην ες πατρίδα... Πατρίς δη ημίν, όθενπερ ήλθομεν, και πατήρ εκεί. (Πλωτίνος, Ι,6,8»

(Ας φύγουμε για την προσφιλή μας πατρίδα... από εκεί έχουμε έλθει, και εκεί βρίσκεται ο Πατέρας μας).

moschoblog.blogspot.gr