Ζωή ως άσκηση

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Άσκηση δεν είναι απλώς η κατεργασία κάποιου πράγματος. Το ρήμα ασκώ, από τα αρχαία χρόνια σημαίνει ότι κατεργάζομαι κάτι με τέχνη. Ζωή ως άσκηση είναι ζωή ως τέχνη, δηλαδή ζωή με ωραιότητα. Αποφεύγοντας τα άκρα, την υπερβολή. Η υπερβολή στην Ορθόδοξη Παράδοση είναι αμαρτία. Ζωή με ωραιότητα είναι ζωή με μέτρο, με σεβασμό στις αρετές της ζωής. Όχι άμμετρα και άρρυθμα. Όχι όπως βλέπουμε την «άσκηση» στους «ασκητές των Ινδιών» που εξαντλούν το σώμα τους. Όχι ξεχαρβάλωμα του σώματος με την υπερβολή. Αυτό δεν είναι άσκηση του σώματος είναι μίσος του σώματος, σαν να είναι εχθρός. Στην Ορθόδοξη Παράδοση, δεν είναι εχθρός το σώμα μας, αλλά το διεφθαρμένο φρόνημα. Δεν πολεμάμε με το σώμα, αλλά με τα πάθη.

Ο Αντρέϊ Ταρκόφσκι τιτλοφορεί το βιβλίο της αυτοβιογραφίας του «Σμιλεύοντας το χρόνο». Ο Ταρκόφσκι μιλώντας για τη ζωή του λέει, πως «σμιλεύει τη ζωή του, όπς ο γλύπτης σμιλεύει το μάρμαρο. Είναι δηλαδή ο πνευματικός δημιουργός της ζωής του, όπως ένας γλύπτης είναι ο πνευματικός δημιουργός του γλυπτού του, με σεβασμό στις αρετές της ζωής και της τέχνης και με αγάπη για την ωραιότητα. Στην Ορθοδοξία θεωρούμε απαράδεκτο, όταν κάτι δεν είναι ωραίο. Ωραίοι είναι οι ναοί, ωραία είναι η αγιογράφηση, ωραία είναι η ψαλμωδία, ώραίοι είναι οι ύμνοι. Με ωραιότητα και με ρυθμό είναι γραμμένα ακόμα και τα πεζά κείμενα των Αγίων και Θεοφόρων Πατέρων της Εκκλησίας.

Ασκώ λοιπόν σημαίνει κάνω κάτι με προσοχή να είναι ωραίο, αποφεύγοντας την κατάχρηση, να είναι εύρρυθμο, αρμονικό. Δεν είναι κάθε τι άσκηση και καθένας ασκητής. Ασκητής είναι αυτός που είναι στολισμένος με αρετές. Το αντίθετο της ζωής ως άσκηση είναι η ζωή χωρίς συγκατάθεση της ψυχής, δηλαδή χωρίς πίστη, αλλά καταναγκαστικά, σαν να είναι ζωή σε στρατόπεδο συγκεντρώσεως των ολοκληρωτικών συστημάτων (κομμουνισμός, ναζισμός κ.ά.)

Ζωή ως άσκηση είναι το ζωηφόρο μήνυμα της δύσκολης εποχής που ζούμε. Ζούμε όπως οι στα χρόνια του Χριστού οι Μαθητές του που έκραζαν, «Κύριε, σώσον ημάς απολλύμεθα», Κύριε σώσε μας, χανόμαστε. Το Ευαγγέλιο που διαβάζεται στην Εκκλησία την Πέμπτη της β΄εβδομάδος αναφέρεται στο φόβο, για την επιβίωση. «Κύριε, σώσον ημάς, απολλύμεθα. Και λέγει αυτοίς. Τι δειλοί εστε, ολιγόπιστοι;»

Η ζωή ως άσκηση σημαίνει ζωή με θεμέλιο τον Ιησού Χριστό. «Ουδείς δύναται θείναι θεμέλιον άλλον ειμή τον κείμενον, ός έστι Ιησούς Χριστός…»

Τώρα μετά το θάνατο και την Ανάσταση του Κυρίου μπορούμε να ακούσουμε το Χριστό που μας καλεί να πάμε κοντά Του, για να μας αναπαύσει από το άγχος και τη δειλία για την επιβίωση. Τώρα μπορούμε να νιώσουμε μέσα μας όλοι όσοι πιστεύουμε στο Χριστό, τη φωνή που κράζει το Θεό «πατέρα».

moschoblog.blogspot.com