"Εγώ είμαι"

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

"Η ψυχή μου εν ταις χερσί σου διαπαντός, και του νόμου σου ουκ επελαθόμην"
Κάθισμα 17ον, ψαλμ ΡΙΗ (II8)

Μια μέρα, ο μικρότερος αδελφός μου, όταν ήταν γυμνασιόπαιδο, είχε τόσο λερωθεί, καθώς έπαιζε με τ΄ άλλα παιδιά στη γειτονιά, που είχε γίνει αγνώριστος. Όταν γύρισε στο σπίτι, χτύπησε το κουδούνι κι η μητέρα μου που άνοιξε την πόρτα, θέλοντας να τον πειράξει, τον ρώτησε ποιος είναι: "εγώ είμαι", απάντησε ο αδερφός μου.

Η μητέρα διηγούνταν αυτό το περιστατικό για να μας κάνει να γελάσουμε. Το κωμικό στοιχείο έγκειται στο παράδοξο, του να αμφιβάλλει κανείς για τον εαυτό του. Στην προκειμένη περίπτωση το ότι κλονίστηκε η βεβαιότητα του αδερφού μου, ότι είναι αυτός ο ίδιος, μια που η μητέρα του δεν τον αναγνώρισε, μας έκανε να γελάμε. Όπως γελάει κανείς με κάποιον μεθυσμένο, που ξυπνώντας σ΄ ένα δωμάτιο σκοτεινό από τις κατεβασμένες κουρτίνες, νομίζει ότι τυφλώθηκε και φωνάζει "δε βλέπω, δε βλέπω".

Κανείς δεν αμφιβάλλει, όσο ζει κι έχει τις αισθήσεις του, για την ταυτότητά του. Η αίσθηση της ουσίας του διαρκεί όσο ζει και, όπως πιστεύουμε, και μετά το θάνατο του σώματος.

Η μορφή, όπως και το όνομα είναι από τα πιο βασικά στοιχεία της ταυτότητας. Στα ολοκληρωτικά συστήματα, αντικαθιστούν το όνομα με αριθμό, για να κλονίσουν το αίσθημα της ταυτότητος των εγκλείστων στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως και να κάμψουν το ηθικό τους.

Ο άνθρωπος αποτελείται από σώμα και πνεύμα (ψυχή). Το σώμα αλλάζει διαρκώς. Δεν είμαστε οι ίδιοι που είμαστε παιδιά. Κάθε εφτά χρόνια λένε, πως αλλάζουν όλα τα κύτταρα του σώματος. Η μορφή του σώματος παραμένει, όπως η καμπύλη στον καταρράκτη.

Δεν είναι το ίδιο και με την ψυχή. Ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο κατ΄ εικόνα και ομοίωσή Του. Ο Θεός είναι αγάπη. Κι η ψυχή του ανθρώπου είναι εικόνα της αγάπης του Θεού. Ο Απόστολος Παύλος μιλώντας για την αγάπη, μιλάει για την ψυχή ότι είναι αθάνατη. Η αγάπη, λέει, ουδέποτε εκπίπτει

Η ψυχή δεν είναι όπως η μορφή του σώματος, μια κενή μορφή, όπως η καμπύλη του νερού στον καταρράκτη. Η ψυχή μετέχει στις ενέργειες του Θεού, οι Οποίες την ζωοποιούν ή χωρίζεται απ΄ το Θεό με την αμαρτία και παύει να ζει. Αυτό σημαίνουν τα λόγια της Αγίας Γραφής: Ο ποιών την αμαρτίαν μισεί την εαυτού ψυχήν.

"Μέτοχος εγώ ειμή πάντων των φοβουμένων σε", λέει ο στίχος του Δαβίδ. Το Ευαγγέλιο γράφει επίσης για το πόσο μεγάλη σημασία έχει η μετοχή: "Πας ο παραβαίνων και μη μένων εν τη διδαχή του Χριστού Θεόν ουκ έχει. Ο μένων εν τη διδαχή του Χριστού, ούτος και τον πατέρα και τον υιόν έχει. Ει τις έρχεται προς υμάς και ταύτην την διδαχήν ουκ έχει, μη λαμβάνετε αυτόν εις οικίαν, και χαίρειν αυτώ μη λέγετε. Ο γαρ λέγων αυτώ χαίρειν κοινωνεί τοις έργοις αυτού τοις πονηροίς." (Ιωάν. Β΄Καθολική 1-13)

Η αίσθηση του "εγώ είμαι" της ψυχής του ανθρώπου μετέχει κατά χάριν στις ενέργειες του "Εγώ ειμί" του Θεού. Το Άγιο Πνεύμα,ο Παράκλητος, κράζει μέσα στην ψυχή του ανθρώπου αποκαλώντας τον Θεό, Πατέρα. "Αββά, ο Πατήρ". Ο Κύριος Ιησούς είπε ότι θα στείλει τον Παράκλητο και ο Παράκλητος θα μας διδάξει πώς να προσευχόμαστε. Από τον Παράκλητο μαθαίνουμε ότι ο Θεός είναι ο Πατέρας μας.

Με την μετοχή του στις ενέργειες του Θεού ο άνθρωπος έχει την αίσθηση του "εγώ είμαι", ως εικόνας του "Εγώ ειμί" του Θεού. Γίνεται κατά χάριν Θεός. Αμαρτάνοντας έχουμε την αίσθηση όχι μόνο της απομάκρυνσής μας απ΄ το Θεό, αλλά και της απώλειας της ψυχής μας. Η αμαρτία είναι διάλυση του δεσμού μας με το Θεό και της ίδιας της ψυχής μας.

Αν όπως λένε οι γιατροί όλες οι αρρώστιες είναι ψυχοσωματικές, δηλαδή αρρωσταίνει πρώτα η ψυχή κι ύστερα η αρρώστια εκδηλώνεται στο σώμα, πρέπει να τρέμουμε στην ιδέα της αμαρτίας ή στην ιδέα, ότι αδικήσαμε κάποιον. Πόσο αναγκαία είναι η ιερά Εξομολόγηση που μας καθαρίζει από τις αμαρτίες μας! Πρέπει ο πνευματικός να μας λέει, παιδί μου μην αμαρτάνεις για να μην πέσεις στα χέρια των γιατρών. Ευτυχείς αυτοί που διδάσκονται από το λόγο του Θεού και δεν περιμένουν να τους διδάξουν τα παθήματά τους.

Αυτό ζητάμε κάθε μέρα με την προσευχή του Πάτερ ημών, όταν προσευχόμαστε "μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν, αλλά ρύσαι ημάς από του πονηρού". Με τα λόγια αυτά ζητάμε απ΄ τον Θεό, να μας βοηθήσει να μαθαίνουμε από το Λόγο του Θεού, ώστε να μην χρειάζεται να μαθαίνουμε απ τα παθήματά μας και να μας ελευθερώνει από το πονηρό πνεύμα.

Ερμηνεύοντας τον αριστοτελικό όρο ενδελέχεια (ένδον + λέχος), ως αγάπη και διαρκή ζήλο για το Θεό και τους άλλους, πιστεύουμε ότι κι ο Αριστοτέλης είναι πιστός στο Θεό, ένας προ Χριστού χριστιανός!

moschoblog.blogspot.gr