''Πτωχός εγώ ειμί και πένης''

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Αλαζονεία σημαίνει να θεωρούμε τον εαυτό μας ανώτερο απ' τους άλλους και ανάλογα να συμπεριφερόμαστε. Η αλαζονεία είναι τυφλότητα ως προς την αληθινή φύση της αγάπης. Δεν βλέπουμε τα δώρα του Θεού ως δώρα και τα θεωρούμε ως αποκτήματα δικά μας. Το να σκέφτεται κανείς έτσι, δείχνει ότι αγνοεί την αληθινή φύση του Θεού. Ο Θεός είναι αγάπη (χωρίς ανταπόδοση). Αν αγαπάμε περιμένοντας ανταπόδοση, δεν είμαστε μαθητές του Χριστού. Έτσι κάνουν αυτοί που δεν πιστεύουν στην ανιδιοτελή αγάπη. "Μη δανείζετε ελπίζοντας να σας επιστρέψουν το δάνειο".

Στον μύθο του Προμηθέα υπάρχουν πολλά ψυχολογικά στοιχεία της σύγχρονης ζωής. Μελετώντας τα μυθικά πρόσωπα που συνδέονται μαζί του μπορείς να μπεις στο νόημα του μύθου. Ένα από τα μυθικά αυτά πρόσωπα που συνδέονται με τον μύθο του Προμηθέα είναι η Πανδώρα, που ονομάστηκε έτσι γιατί έλαβε δώρα από όλους τους θεούς. Ο Ήφαιστος την έπλασε εκ γης και ύδατος και της έδωσε ωραιότατη μορφή παρθένου όμοια με τις θεές. Της έδωσε επίσης ανθρώπινη φωνή και δύναμη. Η Αθηνά της δίδαξε τα γυναικεία έργα. Η Αφροδίτη της χάρισε τη χάρη και την τέχνη να φροντίζει το σώμα της. Ο Ερμής της έδωσε θάρρος και πονηριά. Κι όμως απ' την Πανδώρα προήλθαν όλα τα κακά!

Το ερώτημα είναι γιατί απ΄ την Πανδώρα προήλθαν όλα τα δεινά της ανθρωπότητας. Τί σημαίνει ο αρχαίος αυτός μύθος που θέλει να προέρχεται όλη η δυστυχία του κόσμου από ένα πλάσμα προικισμένο με όλα τα δώρα του Θεού;

Θα καταλάβουμε το μύθο του Προμηθέα, αν δούμε τις συνέπειες της αλαζονείας. Αν δούμε πού μας οδηγεί η αλαζονεία. Η αλαζονεία, κατά τον Τόμας Μέρτον, είναι τυφλότητα ως προς την αληθινή φύση της αγάπης: Δεν βλέπουμε τα δώρα του Θεού ως δώρα και τα θεωρούμε αποκτήματα δικά μας.
Το να σκέφτεται κανείς έτσι δείχνει ότι αγνοεί την αληθινή φύση του Θεού.

Ένα από τα επακόλουθα της αλαζονείας είναι η φιληδονία, με την έννοια της σύγκλισης όλων των παθών και όλων των αισθήσεων προς το "εγώ" του ανθρώπου. "Η αλαζονεία και ο εγωισμός επιδρούν το ένα στο άλλο μέσα σ' ένα φαύλο κύκλο, αυξάνοντας το ένα τη δυνατότητα του άλλου να καταστρέψει τη ζωή μας. Κατά μια άποψη η αλαζονεία είναι απλώς ένα είδος υπέρτατης και απόλυτης υποκειμενικότητας, που βλέπει όλα από τη σκοπιά του ατομικού "εγώ", που έγινε κέντρο του σύμπαντος. (...) Αν είμαι το κέντρο του σύμπαντος μου ανήκουν όλα. Μπορώ να κλέψω, να κοροϊδέψω και να κακομεταχειριστώ τους άλλους. Έχω το δικαίωμα να πάρω για τον εαυτό μου οτιδήποτε θέλω και κανένας δεν πρέπει να μου αντισταθεί.

Η ταπεινοφροσύνη, λοιπόν, είναι απαραίτητη, αν θέλει ο άνθρωπος να αποφύγει να ενεργεί σ' όλη του τη ζωή σαν μωρό παιδί. Το να μεγαλώσει κανείς σημαίνει να γίνει πραγματικά ταπεινός, να απαλλαγεί από την ψευδαίσθηση ότι είναι το κέντρο όλων κι ότι οι άλλοι υπάρχουν για να μου εξασφαλίσουν άνεση και ευχαρίστηση." (Τόμας Μέρτον, Ο Καινούριος άνθρωπος, Εκδ.Καλός Τύπος)

moschoblog.blogspot.gr