Η απελπισία

Ο άνθρωπος ποτέ δεν πρέπει να απελπίζεται. Όσα κακά και αν κάμη, σε όσα αμαρτήματα και αν πέση, ποτέ δεν πρέπει να χάνει το θάρρος του, διότι ο διάβολος δεν χαίρεται με τίποτα άλλο παρά μόνον όταν ιδή τον άνθρωπον ότι έπεσεν εις απόγνωσιν. Όσα πολλά και μεγάλα αμαρτήματα να κάμη κανείς, ακόμα και ασεβής να γίνη, δεν μένει ευχαριστημένος ο διάβολος, διότι γνωρίζει ότι ο Θεός είναι Θεός ελέους, Θεός ευσπλαχνίας, και όταν μετανοήση ο άνθρωπος, τον δέχεται πάλιν. Αλλά όταν ιδή ότι έχασε τας ελπίδας του, ότι έχασε πλέον την πίστιν που είχε εις τον Θεόν, τότε δεν φοβείται καθόλου, αλλά καθίζει εις τον θρόνον του και μένει κατά πολλά ευχαριστημένος, διότι γνωρίζει ότι εκέρδισεν αυτόν τον άνθρωπον. Γι’ αυτό κανείς δεν πρέπει ποτέ να απελπίζεται.

Η απελπισία έρχεται, όταν δεν πηγαίνεις εις την εξομολόγησιν να λες τους λογισμούς σου και τις ιδέες σου να παίρνεις συμβουλάς, αλλά όταν βαδίζης με τις ιδικές σου ιδέες και δεν συμβουλεύεσαι άλλον. Πολλοί άνθρωποι που δεν επήγαιναν να συμβουλευθούν κανέναν, απελπίσθηκαν· και άλλοι έπεσαν στη θάλασσα και επνίγηκαν, άλλοι με το μαχαίρι, άλλοι με το τουφέκι, άλλοι με το πιστόλι, αφαίρεσαν μόνοι την ζωήν τους. Αυτοί κατ’ ευθείαν πηγαίνουν στην κόλασι και η εκκλησία δεν τους δέχεται ούτε τους μνημονεύει ούτε τους θάπτει. Η αιτία που έρχεται η απελπισία εις τον άνθρωπον είναι η υπερηφάνεια.

Άλλοι, επειδή ήταν πλούσιοι και επτώχευσαν, εντρέπονται από την υπερηφάνειάν τους και απελπίζονται· άλλοι επειδή τους επρόσβαλαν ή τους εκατηγόρησαν. Πάντως η υπερηφάνεια φέρει την απόγνωσιν· και ο Θεός μισεί τον υπερήφανον. Εκείνος για έναν αμαρτωλόν άφησεν όλα τα τάγματα των αγγέλων και κατέβηκε στη γη· και ύστερα για την υπερηφάνειαν άφησε και εχάθηκαν εκατομμύρια άγγελοι και έγιναν δαίμονες.

Διά τούτο και ημείς, αδελφές, πρέπει να ταπεινωθούμεν, διότι αν δεν ταπεινωθούμεν εμείς, θα μας ταπεινώσει άλλος. Εμείς να ταπεινωθούμεν, να σκύψωμεν. Ο ταπεινός όλα τα δέχεται. Είναι πάντα ειρηνικός, πάντα υπομονετικός, πάντα μακρόθυμος, πράος, ήσυχος, δεν ψεύδεται, δεν κατακρίνει, είναι πάντοτε εν χαρά και ευχαριστήσει. Το πρόσωπόν του λάμπει. Ο δε υπερήφανος είναι όλο κενοδοξία, όλο ανθρωπαρέσκεια, όλο ανυπομονησία, όλο θυμός, γογγυσμός, αντιλογία, μίσος, κακία και ανησυχία. Δεν μπορεί να του μιλήση κανείς, αλλά ευθύς αντιλέγει, θυμώνει, κατηγορεί και χάνει την ψυχραιμία του.

Εκείνος που σιωπά είναι ταμείον και δοχείον του Αγίου Πνεύματος. Δεν υπάρχει γλυκύτερον πράγμα από την σιωπήν. Η σιωπή κάμνει τη ζωή αγγελική· άγγελος γίνεται εκείνος που κρατεί σιωπήν. Δεν υπάρχει μεγαλυτέρα αρετή από την σιωπήν, όταν γίνεται κατά Θεόν.

Η σιωπή είναι τριών ειδών: υπάρχει σιωπή που γίνεται από περιφρόνησιν, δηλαδή περιφρονείς τον άλλον και δεν του μιλείς. Υπάρχει άλλη σιωπή που γίνεται, όταν είναι κανείς θυμωμένος ή στεναχωρημένος· υπάρχει και σιωπή που γίνεται κατά Θεόν.

Εκείνος που σιωπά από περιφρόνησιν, σιωπά μεν αλλά μέσα του είναι γεμάτος από θυμόν και πείσμα. Ο τοιούτος ομοιάζει με κείνον τον αδελφόν που λέγει ο αββάς Δωρόθεος, ότι έβλεπε τους άλλους αδελφούς σαν τους σκύλλους που γαβγίζουον.

Εκείνος πάλι που σιωπά από θυμόν, έχει τρόπον τινά μάχη με τον Χριστόν· και σιωπά μεν, αλλά μέσα του κατηγορεί, κατακρίνει, συκοφαντεί και είναι ως ο μεθυσμένος.

Εκείνος όμως που σιωπά κατά Θεόν, όλην την ημέρα σκυθρωπάζων πορεύεται κατά τον Δαβίδ. Είναι σκυθρωπός και λυπημένος, κατηγορεί και μέμφεται τον εαυτόν του. Αυτή είναι η σιωπή που γίνεται κατά Θεόν.

Είναι και άλλη σιωπή, της απελπισίας. Αυτή η σιωπή είναι μεγάλο και αδιόρθωτο κακόν· διότι τα άλλα δύο είδη, του θυμού δηλαδή και της περιφρονήσεως, αν πέση ο άνθρωπος σε ταπείνωσιν, διορθώνονται· αλλά της απελπισίας η σιωπή είναι κακόν και ολέθριον· διορθώνεται και αυτή, όταν ταπεινωθή ο άνθρωπος, αλλά δύσκολον είναι. Δεν υπάρχει μεγαλυτέρα αρετή από την σιωπήν. Η σιωπή είναι αρετή των αγγέλων. Εκείνος που σιωπά ή την ευχήν θα λέγη, ή θα μέμφεται τον εαυτόν του ή θα έχη τον λογισμόν του στα ουράνια ή θα φαντάζεται την κόλασι· πάντως κάτι καλόν θα κάμνη. Και όλην την ημέραν σκυθρωπός και λυπημένος περιπατεί.

Αγίου Ανθίμου 

imociosefraimsyr.gr