Μετέωρα: « Ισάγγελη πολιτεία»

Προηγούμενος Ι. Μ. Μεγάλου Μετεώρου Αρχιμ. Αθανάσιος Αναστασίου

Στη σημερινή υλιστική εποχή που ζούμε, με τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, ο σύγχρονος άνθρωπος δεν έχει βρει την ευτυχία και την ανάπαυσή του. Αντίθετα, πολλές φορές χωρίς ηθικές και πνευματικές αξίες, χωρίς ιδανικά μακριά από τον Θεό, καταπιέζεται από το καθημερινό άγχος και την αγωνία.

Στην περίπτωση αυτή, τα μοναστήρια μας αποτελούν για τον καταπονημένο από τη ζάλη του βιοτικού αγώνα και το θόρυβο της σημερινής κοινωνίας άνθρωπο, μια όαση πνευματικής δροσιάς και αναψυχής, ένα απάνεμο λιμάνι, όπου ως ταπεινός επισκέπτης και προσκυνητής θα βρει την ψυχική του ηρεμία και γαλήνη, αλλά και τη λύση σε πολλά από τα προβλήματα και τα αδιέξοδα που τον βασανίζουν.

Ο μοναχισμός είναι αναμφισβήτητα η υψηλότερη και φιλοσοφικότερη μορφή ζωής. εφόσον είναι -τάξις και κατάστασις ασωμάτων, κατά τον Άγιο Ιωάννη της Κλίμακος γι’ αυτό και ονομάζεται «ισάγγελη πολιτεία». Αποτελεί την πεμπτουσία του Χριστιανισμού, τη δυναμικότερη, την πληρέστερη και συνεπέστερη αυτοέκφρασή του. Με τις προσευχές και τα δάκρυα των μοναχών γεωργεί «της ερήμου το άγονον» και μετουσιώνει την ευαγγελική θεωρία σε πράξη.

Η απομάκρυνση του μοναχού από τον κόσμο, η «ξενιτεία», η αναχώρηση σε μοναστήρι δεν υποδηλώνει ποτέ αποστροφή ή αντιπάθεια προς το μέγα Μυστήριο του Γάμου, αφού ο γάμος και η οικογένεια αποτελούν το λίκνο του μοναχισμού. Η αφιέρωση δε ενός παιδιού στον Θεό -είτε οι γονείς του το προσφέρουν είτε όχι- είναι η κορωνίδα του γάμου τους και πηγή ευλογίας γι’ αυτούς και για όλη τη γενιά τους.

Αυτός που «ξενιτεύεται» (δηλ. γίνεται μοναχός) για τον Θεό. δεν είναι τύπος «sui generis» (ιδιόρρυθμος) και ψυχοσύνθεση αδύναμη να δημιουργήσει κοινωνικές σχέσεις. Ένας τέτοιος τύπος, και στο λιμάνι όπως είναι το μοναστήρι, θα ναυαγήσει ή θα γίνει προβληματική προσωπικότητα. Εκείνος που πράγματι ποθεί τη μίμηση «της των αγγέλων καταστάσεως» είναι πλέον ικανός να προσφέρει σχέσεις αρμονίας και συνεργασίας και συνυπάρξεως.

Κοντά στον άνθρωπο

Ο μοναχός δεν είναι άτομο απόκοσμο και αποκομμένο από την κοινωνία. Βρίσκεται κοντά στον άνθρωπο κοντά σ’ αυτόν που θα ζητήσει τη βοήθειά του και θα του εκμυστηρευθεί τον πόνο του, και είναι πρόθυμος πάντοτε να τον συμβουλεύσει, να τον ενθαρρύνει, να του συμπαρασταθεί, να του ενδυναμώσει την πίστη του στο Θεό και στους αγίους, να του χαρίσει ελπίδα και καρτερία.

Ο μοναχός, μαθημένος στην καθημερινή αυταπάρνηση, μένει ελεύθερος στο φρόνημα, έτοιμος να πεθάνει κάθε στιγμή για την πίστη του και τα ιδανικά ταυ. Στην ελληνορθόδοξη παράδοση έχει συνδέσει σωστά την υπόσταση του Γένους με τη διάσωση της πίστεως του.

Στην εθνική μας ιστορία τα μοναστήρια υπήρξαν η κολυμβήθρα του γένους. Το έθνος μας επιβίωσε χάρις και μέσα στην ορθόδοξη λατρεία, οι δε μοναχοί το στήριξαν σε όλους τους αγώνες. Ο ιστορικός Ράνσιμαν στο βιβλίο του «Τουρκοκρατία – Η Μεγάλη Εκκλησία εν αιχμαλωσία» γράφει: «Ευλογημένα ήταν τα χωριά, ευτυχισμένα τα χωριά που είχαν κοντά τους κάποιο μοναστήρι».

Επαναστατικά κέντρα

Τα μοναστήρια δεν ήταν μόνο κέντρα παιδείας, καταφυγής και προστασίας των ραγιάδων. Δεν ήταν μόνο πνευματικές κολυμπήθρες για τον συνεχή αναβαπτισμό του γένους στην παράδοση του. Ήταν και αντιστασιακά – επαναστατικά κέντρα σε σημείο που να μην υπάρχει εξέγερση κατά τους απελευθερωτικούς μας αγώνες, στην οποία να μην έχει πρωτοστατήσει κάποιο ή κάποια μοναστήρια, αφού οι μοναχοί ποτέ δεν θεώρησαν αντίθετο προς τον πνευματικό τους αγώνα, τον αγώνα για την εθνική ελευθερία και τη θυσία τους γι’ αυτήν.

Είναι μια προσφορά τους αδιάκοπη, χωρίς καύχηση ταπεινή και αθόρυβη, αληθινά όμως μαρτυρική. Προσφορά πάνω απ’ όλα αφατρίαστη και ανυστερόβουλη, αληθινά εθνική. Και τούτο, γιατί αυτό απορρέει από την πίστη της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, η οποία βλέπει την ελευθερία ως το φυσικό κλίμα αναπτύξεως του ανθρωπίνου προσώπου, αφού πραγματική ελευθερία είναι η δυνατότητα κοινωνίας του ανθρώπου με τον Θεό και τους συνανθρώπους του.

Ο μοναχισμός δεν μπορεί να μη συμμετέχει στους εθνικούς αγώνες, διότι το έργο του και στην περίοδο της ειρήνης, είναι απελευθερωτικά από τα δεσμά της εσωτερικής δουλείας, της αμαρτίας δηλαδή και των παθών.

Η σημαντικότερη όμως προσφορά του μοναχισμού και της Εκκλησίας γενικότερα στο έθνος μας δεν υπήρξε μόνο η συμμετοχή των μοναχών και των κληρικών στις ένοπλες εξεγέρσεις και συγκρούσεις τους με τον οποίον κατακτητή, άσο η συμβολή τους στη συντήρηση του Ελληνορθόδοξου φρονήματος του γένους και της αγάπης του προς την ελευθερία. Χωρίς αυτή τη συντήρηση δεν θα υπήρχαν οι προϋποθέσεις για καμιά εθνική αντίσταση.

Ο ορθόδοξος μοναχός που άφησε τα πάντα και είναι έτοιμος να πεθάνει για τον Χριστό και την πίστη του, δεν διστάζει να υψώσει σθεναρά φωνή διαμαρτυρίας ή και να θυσιασθεί κάθε φορά που διακυβεύεται η Ελευθερία και η Παράδοση της Εκκλησίας και η υπόσταση του γένους του.

Γι’ αυτό και αγιορείτης ηγούμενος διεκήρυσσε για τα μοναστήρια: «Αφήστε ανοιχτές αυτές τις πύλες της ελευθερίας Μια μέρα. κουρασμένοι οι άνθρωποι θα ζητήσουν να μπουν σ’ αυτές».

Δύσκολα χρόνια

Θα πρέπει να τονίσουμε πως ο Μετεωρίτικος Μοναχισμός δεν ευτύχησε να αναπτυχθεί σε χρόνια ειρήνης και πολιτικής ελευθερίας. Μετά τον ταραγμένα ΙΔ΄ αιώνα για το Βυζάντιο γενικότερα (σφοδρές δυναστικές έριδες, κ.α.) και το θεσσαλικό χώρο ειδικότερα (διάφοροι αλληλαϋπονομευόμενοι βυζαντινοί δυνάστες. Σερβοκρατία, κ.α.), το 1393/94 η Θεσσαλία ολόκληρη περιέρχεται στην κυριαρχία των Τούρκων που έμελλε να διαρκέσει αιώνες ατέλειωτους, ως το 1881.

Ήδη από το β΄ μισό του ΙΗ΄ αιώνα έκτακτα στίφη Τουρκαλβανών ταλαιπωρούσαν με επιδρομές και άγριες λεηλασίες την περιοχή. Τα μεταγενέστερα χρόνια, όπως και τα αμέσως μετά την τουρκική κατάκτηση, δεν ήταν απαλλαγμένα καταστροφικών πολέμων και περιπετειών. Παρ’ όλα αυτά, η εργατικότητα, η αυτοθυσία, η πνευματικότητα και η εκλεπτυσμένη φιλοκαλία των Μετεωριτών Κτιτόρων και των συνεχιστών τους έχουν προσδώσει στις ιερές μονές των Μετεώρων εξαίρετο αρχιτεκτονικό κάλλος, αριστουργηματικές τοιχογραφίες, θαυμάσια ξυλόγλυπτα, χρυσοκέντητα και λοιπά έργα τέχνης υψηλής ποιότητας. Παράλληλα οι απλοϊκοί και εν πολλοίς ολιγογράμματοι Μετεωρίτες μοναχοί έχουν συγκεντρώσει και διαφυλάξει διά μέσου των αιώνων πολύτιμους χειρόγραφους κώδικες και άλλο αρχειακό υλικό.

Ο μεγαλύτερος όμως θησαυρός, ο ατίμητος θησαυρός των μοναστηριών μας, είναι τα ιερά Λείψανα των αγίων μας. Άφθαρτα Λείψανα Κτιτόρων πιστών, θεώμενα με την άκτιστη χάρη ευωδιάζουν, στηρίζουν, πρεσβεύουν για τους σεβάσμιους οίκους τους και για «τους μετά πόθου ασπαζομένους αυτά».

Κέντρα παιδείας

Σημαντικότατη υπήρξε η συμβολή των μονών των Μετεώρων και τα θέματα παιδείας. Αξιοπαρατήρητο είναι ότι, ενώ το τυπικό του Αγίου Αθανασίου του Μετεωρίτη διέτασσε «παίιδία κοσμικά γράμματα μη μανθάνειν», οι πατέρες του Μεγάλου Με¬τεώρου, στον κίνδυνο να χαθεί η ελληνική γλώσσα και μαζί με αυτή και η ορθόδοξη πίστη όχι μόνο επέτρεπαν την παιδεία αλλά και ίδρυσαν «ιδίαις δαπάναις» ιερά παιδευτήρια. Ο λό¬γιος επίσκοπος Σταγών Παρθενίας (β΄ μισό του ΙΗ΄ αι.) πρόσφερε 2.000 γρό¬σια στη Μονή Αγίου Στεφάνου, «ό¬πως ο εν αυτή τας παραδόσεις των μαθημάτων ποιούμενος, λαμβάνων δι’ επιστασίας του κατά καιρόν Επισκόπου τον ετήσιον τόκον των ά¬σπρων αυτών… διδάσκη επιμελώς τους εκ των τεσσάρων τούτων Μονα¬στηρίων (Μετεώρου, Βαρλαάμ, Αγίας Τριάδος. Αγίου Στεφάνου) αποστελ¬λόμενους δοκίμους και υποτακτικούς χάριν επιδόσεως».

Το 1845 οι Ηγούμενοι των τριών μεγάλων Μετεωρίτικων Μοναστη¬ριών, Αγαθάγγελος του Μεγάλου Μετεώρου. Γρηγόριος του Βαρλαάμ και Ιάκωβος του Αγίου Στεφάνου, συνυπογράφουν κοινό γράμμα με το οποίο αναλαμβάνουν την υποχρέωση να συνεισφέρουν τα μοναστήρια ετησίως στα κεντρικά σχολεία των Τρικάλων από 500 γρόσια το καθένα για την πληρωμή των μισθών των διδασκάλων.

Ο ονομαστός ηγούμενος της Μονής Αγίου Στεφάνου Κωνστάντιος από την Καλαμπάκα (β΄ μισό του Ιθ΄ αι.) ίδρυσε την «Κωνστάντιον Σχολήν Καλαμπάκας» και κληροδότησε μεγάλο χρηματικά ποσό για την ανέγερση και λειτουργία σχολείου στα Τρίκαλα.

Κυρίως όμως μέσα στα μοναστήρια, με τη λατρευτική ζωή διατηρήθηκε, μαζί με την Ορθόδοξη Πίστη μας, ανόθευτη η ελληνική γλώσσα, αυτή που επέτρεπε στους σκλαβωμένους να κατανοούν το Ψαλτήρι και το Οκτωήχι και να διατηρούν σε αγωνιστική εγρήγορση την εθνική τους συνείδηση και τον πόθο τους για την απόκτηση της λευτεριάς.

Καταφύγια

Σε όλους τους εθνικούς αγώνες γενικότερα αλλά και στους ταλαιπωρημένους και κατατρεγμένους από επιθέσεις Τούρκων και Αλβανών Χριστιανούς της περιοχής τα μοναστήρια μας στάθηκαν πάντοτε οι πρόθυμοι συμπαραστάτες και οι αφανείς αρωγοί.

Ο Σουηδός περιηγητής J. Bjornstahl στο «Οδοιπορικό του στη Θεσσαλία το 1779» γράφει «2 Απρ. 1779. Στο Μοναστήρι του Αγίου Στεφάνου βρήκα πλήθος ανθρώπους, που κατέφευγαν εκεί ζητώντας να γλιτώσουν Ο Επίσκοπος Παρθενίος έμενε κι αυτός στο Μοναστήρι από το φόβο της επιδρομής των Αρβανι¬τών. Στις 6 Απρ. ανέβηκα στη Μονή της Αγίας Τριάδος, όπου έγινα δεκτός με όλη τη φιλοξενία από τον Ηγούμενο, που μου παραχώρησε για κατοικία ένα κελλί. Ήταν γεμάτο πράγματα που ανήκαν στους φυγάδες από τα Τρίκαλα, οι οποίοι ζητούσαν καταφύγιο στα απρόσιτα κατοικήματα, όσο βασίλευε στον τόπο η αβεβαιότητα».

Το 1809 τα Μοναστήρια των Μετε¬ώρων βοηθούν το επαναστατικά κίνημα του φλογερού ιερωμένου παπα-Θύμιου Βλαχάβα. Σε αντίπραξη, τα στίφη του Αλή-Πασά των Ιωαννίνων ανατίναξαν την Ιερά Μονή Αγίου Δημητρίου των Μετεώρων την Αγία Λαύρα της Θεσσαλίας, όπου είχε το μετερίζι του ο θρυλικός ρασοφόρος, σφράγισαν όλα τα μοναστήρια και φυλάκισαν τους ηγουμένους τους στα Γιάννενα ενώ κατακρεούργησαν τον ήρωα Παπα-Θύμιο.

Αρχηγείο

Ο Βάσος Καλογιάννης, στο περιοδικό «Πανθεσσαλικά Γράμματα», δίνει την πληροφορία από απόρρητες εκθέσεις του στρατού, ότι το αρχηγείο του Μακεδονικού Αγώνα είχε την έδρα του στη Μονή Αγίου Στεφάνου των Μετεώρων, την οποία ο πρωτομάρτυρας του αγώνα αυτού Παύλος Μελάς είχε επισκεφθεί τρεις φορές.

Στο σκευοφυλάκιο της Μονής του Μεγάλου Μετεώρου φυλάσσονται δέσμες εγγράφων από τα οποία προκύπτει η ενίσχυση με τρόφιμα και είδη υποδήσεως των επαναστατικών σωμάτων της Θεσσαλίας κατά των Τούρκων, καθώς και των Μακεδονομάχων εναντίον των Βουλγάρων.

Ο Φώτης Κοτοπούλης, στο βιβλίο του «Μετέωρα», (Αθήναι 1973). διασώζει μιαν αξιομνημόνευτη και άγνωστη ιστορία του τελευταίου πολέμου. Τον Φεβρ. του 1943 κάποιος ντόπιος πρόδωσε στους Ιταλούς ότι στο μοναστήρι του Αγίου Στεφάνου είχαν κρύψει μέσα στην εκκλησία πενήντα όπλα. Σε λίγο κατέφθασε ο ταγματάρχης Τερρανόβα με ένα λόχο Ιταλών και, μετά από έρευνα και βασανιστήρια, ανακάλυψε τα κρυμμένα όπλα. Κάλεσε τότε τους μοναχούς και στην ερώτηση του, γιατί έκρυψαν στην εκκλησία τα όπλα ο διάκονος Άνθιμος Γκατζιάς απάντησε θαρρετά με τους δημοτικούς στίχους:

«Τ’ αντρεωμένου τ’ άρματα δεν πρέπει να πουλιούνται μα πρέπει τους στην εκκλησιά και κει να λειτουργούνται».

Και συνέχισε ο ηγούμενος ότι εμείς όντως ευλογούμε τα όπλα όταν δεόμεθα «υπέρ του καθυποτάξαι πά¬ντα εχθρόν και πολέμιον». Αποτέλεσμα; Ο γενναίος ηγούμενος καταδικάστηκε πε πενταετή φυλάκιση, ο διάκονος Άνθιμος σε δυόμισι χρονιά και σκληρό ξυλοδαρμό ενώ όλοι οι ηγούμενοι των Μονών εξορίστηκαν στη Λάρισα, όπου όμως έτυχαν καλής φιλοξενίας από τον τότε Μητροπολίτη Λαρίσης Δωρόθεο, τον μετέπειτα Αρχιεπίσκοπο Αθηνών

Μετά τα δύσκολα χρονιά της Γερμανικής Κατοχής και του εμφυλίου πολέμου, οι Ιερές Μανές των Μετεώ¬ρων, με τον φιλόθεο ζήλο και τις φροντίδες του αείμνηστου Μητροπολίτη Τρίκκης και Σταγών Διονυσίου και των εν συνεχεία αγίων Ιεραρχών Σεραφείμ, Στεφάνου, Αλεξίου και του σημερινού δραστήριου, φιλομόναχου και σεμνού Ποιμενάρχη της νεοσύστατου (από το 1991) και θεοσώστου Μητροπόλεως Σταγών και Μετεώρων Σεραφείμ, γνώρισαν μιαν ανοδική και σταθερή πνευματική άνθηση με την επάνδρωση τους από άξιες των παλαιών Κτιτόρων μοναστικές Αδελφότητες και την εκτέλεση σπουδαίων αναστηλωτικών εργασιών για τη συντήρηση και ανακαίνιση των ημιερειπωμένων ναών και κτιριακών συγκροτημάτων τους.

Στα Μετεωρίτικα Μοναστήρια. τρεις δεκαετίες ολόκληρες, αναστηλώνουν τα θεόκτιστα κάστρα οι σημερινοί Μετεωρίτες μοναχοί και μοναχές. Φερμένοι όλοι από νέα παιδιά, μεγαλωμένοι μέσα στη «Θηβαΐδα των Σταγών». κουβαλούν υλικά στις πλάτες τους, ανακαινίζουν, συντηρούν. Ποτίζουν με το λιγοστά νερό τους κήπους τους, ενώ η ιερή υμνωδία και οι γλυκόλαλοι κτύποι των ταλάντων αναμειγνύονται με το θόρυβο και τους κτύπους των μαστόρων. Μοιάζουν σαν να γεννήθηκαν πάνω στα βράχια αυτά, σαν να ναι ιθαγενείς του απόκοσμου αυτού τοπίου.

Τις πολυθόρυβες ώρες της ημέρας ανταλλάσσουν με την απόλυτη σιγή και γαλήνη της μετεωρίτικης νύχτας, κατά τη διάρκεια της οποίας απολαμβάνουν την γλυκεία υμνωδία, μέσα στον πιο υποβλητικό διάκοσμο των κατανυκτικών καθολικών και μέσα στο απαραχάρακτο μοναστηριακό τυπικό της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Πρεσβείες του έθνους

Ο Μετεωρίτικος Μοναχισμός είναι σήμερα ένα προτείχισμα και μια ελπίδα. Η ιδιοτυπία αυτού του χώρου, στη σημερινή πραγματικότητα, είναι η ευρύτατη πνευματική επαφή με ένα μόνιμο και με ένα άλλο διαρκώς εναλλασσόμενο πλήθος επισκεπτών. Εκατοντάδες πιστών από τις κοντινές αλλά και από τις πλέον απόμακρες περιοχές έρχονται καθημερινά να προσκυνήσουν τα ιερά λείψανα και τις άγιες εικόνες να εξομολογηθούν και να εναποθέσουν τον πόνο και τα προβλήματα τους στους έμπειρους Μετεωρίτες πατέρες.

Αποτελούν έτσι οι Μονές των Με¬τεώρων, για το πολυάριθμο, πολύ¬γλωσσο και πολύχρωμο επισκεπτήριο των ιερών βράχων μας, τις πλέον ζώσες και αξιόκυρες πρεσβείες του Έθνους, που λειτουργούν στην καρδιά της Χώρας και μπορούν να περάσουν μηνύματα ζωντανά και αμάχη¬τα, πράγμα που δυσκολεύονται, ενίο¬τε, να πράξουν οργανωμένοι αρμόδιοι Φορείς και Υηηρεοίες

Συγχρόνως, για την πολιτιστική μας κληρονομιά, τα Μετεωρίτικα Μοναστήρια είναι ανεκτίμητος αρχιτεκτονικός, καλλιτεχνικός και κειμηλιακός θησαυρός, ταυ οποίου οι μοναχοί και οι μοναχές είναι οι άμισθοι και άγρυπνοι φύλακες και οι φιλόκαλλοι συντηρητές.

Τα Άγια Μετέωρα έχουν ήδη χαρα¬κτηρισθεί «διατηρητέον μνημείον της Ανθρωπότητας» από την ΟΥΝΕΣΚΟ μαζί με το Αγιον Όρος τον Μυστρά και τη Μονή του Οσίου Λουκά.

Κοινωνική προσφορά

Αφήνοντας και άλλες, πολλές και μεγάλες, διαστάσεις ευποιΐας και φιλανθρωπίας των Μετεωρίτικων Μονών, θεωρούμε σκόπιμο να σταθούμε σε μια τελευταία, που τεκμηριώνει την αφανή αλλά ουσιαστική κοινωνική δράση και προσφορά τους, καθώς και της Εκκλησίας γενικότερα, για την ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου και της δυστυχίας.

Μόλις κατέρρευσαν τα αθεϊστικά και καταπιεστικά καθεστώτα των γειτονικών χωρών του πρώην Ανατολικού κόσμου, οι Μονές μας με δική τους πρωτοβουλία, μη υπολογίζοντας κόπους και θυσίες, με τη συνεργασία εκλεκτών φίλων, επωνύμων και ανωνύμων, ευαισθητοποιήθηκαν και κινήθηκαν αμέσως για να βοηθήσουν και να στηρίξουν πνευματικά και υλικά τους αναξιοπαθούντες ομόδοξους αδελφούς μας. Σε πολλές δεκάδες εκατομμυρίων δραχμών ανέρχεται η υλική βοήθεια σε είδη διατροφής, ενδύσεως, νοσοκομειακού υλικού, σχολικών υλικών κλπ, που παρασχέθηκε στη Βουλγαρία και στην Αλβανία προς τους Βορειοηπειρώτες αδελφούς μας, κυρίως, αλλά και προς τους Αλβανούς συνανθρώπους μας.

Με πρωτοβουλία ενέργειες και οικοδομικές δαπάνες των Μονών των Μετεώρων ανοικοδομήθηκε ο μεγαλοπρεπής ναός των Αγίων Θεοδώρων στην Αυλώνα της Βορείου Ηπείρου τον οποίο το βέβηλο καθεστώς είχε μετατρέψει σε σταθμό της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας του.

Ιδιαίτερες προσπάθειες καταβάλλονται επίσης για την υλική συνδρομή και πνευματική στήριξη των σκληρά δοκιμαζόμενων ομόδοξων αδελφών μας Σέρβων με τους οποίους μας συνδέουν προαιώνιοι και ακατάλυτοι δεσμοί φιλίας και αγάπης. Όπως είναι γνωστό. Ελληνοσέρβος υπήρξε ο β΄ κτίτορας της Μονής του Μεγάλου Μετεώρου όσιος Ιωάσαφ. πρώην βασιλεύς Ιωάννης Ούρεοης Παλαιολόγος.

Για να επιβιώσουν όμως τα Άγια Μετέωρα, το μεγαλειώδες αυτό τμήμα της θείας δημιουργίας όπου η φύση, η τέχνη και η ανθρώπινη ασκητική παρουσία βρίσκονται σε εντατικό συναγωνισμό δεν χρειάζονται μόνο αγνοί ιδεολόγοι, όπως όλοι οι σημερινοί Μετεωρίτες μοναχοί και μοναχές Χρειάζεται σεβασμός αλλά και προστασία των Ιερών Μονών και του γύρω ευρύτερου χώρου τους. ώστε να διαφυλαχθεί αλώβητη και αναλλοίωτη η ιερότητα και η μοναδικότητά τους. Χρειάζεται ειδική νομική κατοχύρωση, θεσμοθέτηση και οροθέτηση του όλου ζωτικού Μετεωρίπκου χώρου με τον ανεκτίμητο μνημειακό του πλούτο, για να παραμείνει ανέπαφος, όπως τον καθιέρωσε η παρουσία των είκοσι και πλέον μονών και των πολυάριθμων ασκητηρίων. όπως τον διαμόρφωσε και τον καθαγίασε η αδιάκοπη μοναστική παράδοση στο διάβα τόσων αιώνων και τον περιχα¬ράκωσε η Θεία Πρόνοια, με το άγριο μεγαλείο και το απαράμιλλο φυσικό κάλλος που τον προίκισε.

(Πηγή: Η Καθημερινή. «Επτά Ημέρες» – αφιέρωμα Τα Άγια Μετέωρα. 6 Φεβρουαρίου 1994, σ. 7-10)

pemptousia.gr